จ้างช่างแอร์มาล้างแอร์ ถ้าจะล้างให้สะอาด ต้องล้างส่วนไหนเป็นพิเศษบ้าง

แอร์ จัดเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีการใช้งานหนักเป็นอันดับต้นๆ ภายในบ้าน เนื่องด้วยอากาศที่ร้อนอบอ้าวแทบจะตลอดทั้งปีสำหรับประเทศไทย ยิ่งทำให้แอร์มีการใช้งานอย่างหนักหน่วง เพื่อมอบอากาศเย็นสดชื่นให้กับผู้อยู่อาศัย ด้วยเหตุนี้ แอร์จึงเป็นเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ควรดูแล บำรุงรักษาเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้มีอายุการใช้งานยาวนานและยังทำงานได้ประสิทธิภาพดี โดยการล้างแอร์เป็นประจำ นับว่าเป็นอีกหนึ่งวิธีการดูแลรักษาแอร์อย่างเหมาะสม แต่หากไม่รู้จะเริ่มต้นล้างแอร์จากจุดไหน ให้บทความนี้เป็นคำตอบ

ทำไมต้องล้างแอร์ หรือบำรุงรักษาแอร์

โดยปกติแล้ว แอร์จะมีอายุการใช้งานประมาณ 10-15 ปี ขึ้นอยู่กับความถี่ และการบำรุงรักษา หากผู้ใช้งานมีการบำรุงรักษาที่ดี ก็จะยิ่งช่วยเพิ่มอายุการใช้งานของแอร์ให้มากขึ้น นอกจากนี้ยังได้ผลประโยชน์ในทางอ้อมนั่นก็คือ หากแอร์มีประสิทธิภาพดี จะช่วยลดการใช้พลังงาน นำมาสู่การลดค่าใช้จ่ายจำพวกค่าไฟ และลดโลกร้อนได้อีกด้วย ซึ่งหนึ่งในวิธีหลักที่จะช่วยบำรุงรักษาแอร์ให้มีประสิทธิภาพดีและมีอายุการใช้งานยาวนานก็คือการล้างแอร์

3 องค์ประกอบหลักของแอร์ที่ควรล้าง

เพราะการล้างแอร์ มีรายละเอียดมากกว่าแค่การทำความสะอาด Filter เหมือนที่เราเข้าใจ และนี่คือ 3 องค์ประกอบหลักที่ควรให้ความใส่ใจเมื่อทำการล้างแอร์

3.1 แผ่นกรอง (Filter)

เป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญมาเป็นอันดับ 1 เนื่องจากแผ่นกรองจะเป็นตัวกรองอากาศที่ไหลผ่านเข้าสู่แอร์ เพื่อกรองสิ่งไม่พึงประสงค์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ฝุ่น ละอองเกสรดอกไม้ในอากาศ ขนสัตว์ หรืออนุภาคขนาดเล็กชนิดต่างๆ ที่ลอยมาในอากาศและเรามีโอกาสที่จะหายใจเข้าไป แผ่นกรองจะทำหน้าที่ดักจับสิ่งต่างๆ เหล่านั้นไว้เพื่อไม่ให้ปนเปื้อนและหมุนเวียนอยู่ภายในบ้าน สร้างอากาศที่มีคุณภาพดี โดยแผ่นกรองจะมีชนิดและความละเอียดในการกรองที่แตกต่างกันออกไป ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว ขนาดของการกรองตาม MERV (Minimum Efficiency Reporting Value) ที่ระดับ 9-12 captures มากกว่า 1 ไมครอน เหมาะสำหรับแอร์ที่ใช้ในครัวเรือน โดยการล้างแผ่นกรองแอร์ จะช่วยลดการใช้พลังงานของแอร์ลง 5-15%

แผ่นกรองควรล้างทำความสำอาดทุกๆ 6 สัปดาห์ ในช่วงที่ใช้งานแอร์หนัก อย่างเช่นฤดูร้อน โดยที่ไม่จำเป็นต้องรอรอบของการล้างแอร์ หรือล้างทุกๆ 3 เดือน ในช่วงเวลาปกติของปี ทั้งนี้ทั้งนั้น ขึ้นอยู่กับที่ตั้ง และสิ่งแวดล้อมของอากาศโดยรอบเช่นเดียวกัน ว่ามีมลพิษแค่ไหน หากมีมลพิษมาก ก็ควรล้างบ่อยขึ้น วิธีล้างก็ไม่ยาก

1. ใช้แปรงขนอ่อนหรือเครื่องดูดฝุ่น กำจัดฝุ่นออกก่อน
2. แช่แผ่นกรองในน้ำที่ผสมน้ำยาทำความสะอาดเป็นเวลา 30 นาที
3. ล้างทำความสะอาดฝุ่นตามปกติ
4. ผึ่งให้แห้ง ก่อนนำกลับมาติดใหม่

3.2 คอยล์ (Coils)

ในการทำงานของแอร์ จะประกอบไปด้วยคอยล์สองส่วนคือ คอยล์เย็น (Air Conditioners Evaporator) และคอยล์ร้อน (Condenser coils) ซึ่งทั้งสองส่วนสามารถก่อให้เกิดการสะสมของฝุ่นและคราบสกปรกต่างๆ เวลาที่ล้างแอร์ จึงควรให้ความสำคัญในการทำความสะอาดคอยล์ด้วย เนื่องจากคราบสกปรกต่างๆ จะไปลดการไหลเวียนของอากาศ และคราบสกปรกสะสมมากจะทำให้กลายเป็นฉนวน ส่งผลให้ประสิทธิภาพในการแลกเปลี่ยนความร้อน ที่เป็นหน้าที่หลักของคอยล์ลดลง นอกจากนี้คราบสกปรกที่สะสมที่คอยล์ ยังเป็นจุดที่ก่อให้เกิดกลิ่นอับชื้นภายในบ้านได้

ควรหมั่นสังเกตความสกปรกของคอยล์โดยล้างทำความสะอาดคอยล์อย่างน้อยปีละครั้ง แต่ถ้าหากพื้นที่ภายนอกตั้งอยู่ในบริเวณที่มีฝุ่นมาก ควรเพิ่มความถี่เป็นปีละ 2 ครั้ง พร้อมกับการล้างแอร์ ซึ่งวิธีการล้างคอยล์สามารถทำได้โดย

1. ฉีดพ่นสเปรย์ล้างคอยล์ที่มาให้รูปแบบโฟมหรือน้ำยาล้างคอยล์ให้ทั่ว
2. พรมน้ำสะอาดตามจนกว่าฟองซึมเข้าไปข้างในจนหมด หรือใช้วิธีใช้กระบอกฉีดน้ำ ฉีดทำความสะอาดแผงคอยล์
3. ตามด้วยการเป่าลม หรือทิ้งไว้ให้แห้ง

3.3 พัดลมโพรงกระรอก (Cross flow fan)

พัดลมโพรงกระรอก จะมีหน้าที่เป่าความเย็นที่ได้จากคอยล์เย็นออกมาจากเครื่องแอร์ เพื่อให้อากาศภายในห้องเย็นขึ้น ทำให้พัดลมโพรงกระรอกมีโอกาสที่จะเกิดฝุ่นสะสมได้พอๆ กับอุปกรณ์ส่วนอื่นๆ ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว เมื่อเราล้างแอร์ ก็ควรถอดพัดลมโพรงกระรอกออกมาล้างด้วยเช่นกัน

สำหรับการทำความสะอาดพัดลมโพรงกระรอกสามารถทำได้ 2 วิธีคือ

1. การถอดพัดลมโพรงกระรอกออกมาล้างด้านนอก โดยการฉีดน้ำล้าง
2. หากไม่มีการถอดออกมาล้างแยก ก็จะใช้วิธีฉีดน้ำเข้าไปเพื่อล้างคราบฝุ่นออกแทน

นอกเหนือไปจาก 3 องค์ประกอบหลักๆ ที่ควรล้างเมื่อทำการล้างแอร์แล้ว การดูแลบำลุงรักษาส่วนประกอบอื่นๆ ของแอร์ก็มีความสำคัญเช่นกัน ยกตัวอย่างเช่น

• Coil Fins: ที่เป็นครีบอะลูมิเนียมในส่วนของคอยล์ ซึ่งจะงอง่าย และทำให้ไปขัดขวางการไหลของอากาศ วิธีบำรุงรักษาคือการใช้ ‘Fin Comb’ ในการทำให้ Fin กลับสู่สภาพเดิม
• Condensate Drains: การอุดตันในท่อระบายน้ำทิ้งจะทำให้ระบบไม่สามารถลดความชื้นได้ ก่อให้เกิดความชื้นสะสมภายในห้องและทำให้เกิดความเสียหายกับเฟอร์นิเจอร์ พรม หรือผนังได้

ทุกครั้งที่ล้างแอร์ อย่าลืมให้ความสำคัญกับการล้างทั้ง 3 ส่วนประกอบนี้ รวมไปถึงตรวจสอบและบำรุงรักษาส่วนประกอบอื่นๆ เพิ่มเติม เพื่อยืดอายุการใช้งานของแอร์ให้ยาวนานขึ้น